حکایت وقت ضرورت چو نماند گریز

در این مطلب از مجله اینترنتی مروارید به سراغ یکی از حکایت‌های مشهور سعدی رفته‌ایم؛ حکایتی با عنوان «وقت ضرورت چو نماند گریز» که علاوه بر جذابیت داستانی، سرشار از پیام‌های اخلاقی و انسانی است. در ادامه متن کامل حکایت، به همراه مفهوم و پند اخلاقی آن را می‌خوانید.

متن حکایت وقت ضرورت چو نماند گریز

روایت است که پادشاهی فرمان به کشتن اسیری داد. آن اسیر که دیگر امیدی به زندگی نداشت، شروع به ناسزا گفتن کرد. چنان‌که گفته‌اند: هر که از جان سیر شود، هر چه در دل دارد، به زبان می‌آورد.

پادشاه پرسید: «این اسیر چه می‌گوید؟» وزیری دانا پاسخ داد: «ای پادشاه، می‌گوید: وَ الْکاظِمینَ الغَیْظَ وَ الْعافینَ عَنِ النّاسِ.» پادشاه از این سخن به رحم آمد و او را بخشید.

اما وزیری دیگر که دشمن اسیر بود، حقیقت را آشکار کرد و گفت: «او دشنام داد.» پادشاه خشمگین شد و گفت: «آن دروغِ مصلحت‌آمیز، نزد من بهتر از این راستِ فتنه‌انگیز است. چراکه خردمندان گفته‌اند: دروغی که به صلاح باشد، بهتر است از راستی که فتنه برانگیزد.»

مفهوم و پند اخلاقی حکایت

سعدی با این حکایت به ما یادآوری می‌کند که گاهی مصلحت جامعه و آرامش انسان‌ها ارزشمندتر از بیان بی‌پرده حقیقت است. همچنین درسی است برای صاحبان قدرت که در برابر خشم، گذشت و مهربانی پیشه کنند.

جمع‌بندی

حکایت «وقت ضرورت چو نماند گریز» یکی از زیباترین داستان‌های گلستان سعدی است که به موضوعاتی همچون گذشت، مهربانی، سیاست‌ورزی و مصلحت‌اندیشی اشاره دارد. این حکایت همچنان پس از قرن‌ها، برای زندگی امروز ما پیام‌های ارزشمندی به همراه دارد.

مطالب پیشنهادی

• حکایت بهلول و تقسیم عادلانه
• سه سؤال سلطان از وزیر
• شعرهای عاشقانه فاضل نظری